Türkiye'de Drone Kullanımı Yasak Olan Yerler: Kırmızı Çizgileri Bilin
2025-04-15 Mehmet Kaya
Türkiye'de Drone Kullanımı Yasak Olan Yerler: Kırmızı Çizgileri Bilin
Drone teknolojisinin yaygınlaşması, fotoğrafçılık ve eğlence amaçlı kullanımların artmasıyla birlikte, yasal kısıtlamaların ve uçuş yapılamayacak bölgelerin bilinmesi hayati önem kazanmıştır. Bu yazıda, Türkiye'de drone uçuşunun kesinlikle yasak olduğu bölgeleri, yasal düzenlemeleri ve cezai yaptırımları detaylı olarak ele alacağız.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) Düzenlemeleri
Türkiye'de drone kullanımı, SHGM tarafından kontrol edilmektedir. 2025 yılı itibariyle uygulanan mevzuata göre, belirli bölgeler "Coğrafi Kısıtlama Bölgeleri" olarak sınıflandırılmış ve elektronik olarak işaretlenmiştir.
Kırmızı Bölgeler: Kesinlikle Uçuş Yasak
Aşağıdaki alanlarda drone uçuşu kesinlikle yasaktır ve bu yasağın ihlali ciddi yaptırımlarla sonuçlanır:
- Havalimanları ve Uçuş Koridorları
- Türkiye'deki tüm havalimanlarının 5 km çevresinde drone uçuşu yasaktır
- Havalimanı yaklaşma ve kalkış koridorlarında uçuş yapmak yasaktır
-
CTR (Havalimanı Kontrol Bölgesi) içerisinde özel izin olmaksızın uçuş yapılamaz
-
Askeri Tesisler ve Güvenlik Bölgeleri
- Askeri üsler, kışlalar ve eğitim alanları
- Askeri lojmanlar ve tesisler
- Sınır bölgeleri (sınıra 25 km mesafe içinde)
-
Askeri yasak bölge ilan edilmiş tüm alanlar
-
Stratejik Öneme Sahip Tesisler
- Nükleer santraller (Akkuyu ve inşa halindeki diğer tesisler)
- Hidroelektrik barajlar ve kritik enerji tesisleri
- Petrol rafinerileri ve doğalgaz tesisleri
-
Telekomünikasyon ve veri merkezleri
-
Kamu Binaları ve Tesisleri
- TBMM ve Cumhurbaşkanlığı Külliyesi çevresi
- Bakanlık binaları ve valilik kompleksleri
- Adliye sarayları ve emniyet müdürlükleri
-
Cezaevleri ve tutukevleri
-
Doğal Koruma Alanları
- Milli parkların belirli bölümleri
- Kritik ekolojik öneme sahip koruma alanları
- Kuş göç yolları üzerindeki hassas bölgeler
- Yaban hayatı koruma sahaları
Özel İzin Gerektiren (Sarı) Bölgeler
Aşağıdaki bölgelerde drone uçuşu tamamen yasak olmasa da, önceden izin alınması gerekir:
- Yoğun Nüfuslu Alanlar
- Şehir merkezleri ve kalabalık yerleşim yerleri
- Açık hava etkinlikleri ve konserler
- Spor müsabakalarının yapıldığı stadyumlar ve çevreleri
-
Açık ve kapalı pazar alanları
-
Kültürel ve Tarihi Yerler
- Müzeler ve ören yerleri
- Tarihi yapılar ve anıtlar
- UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki alanlar
-
Arkeolojik kazı alanları
-
Endüstriyel Tesisler
- Fabrikalar ve sanayi bölgeleri
- Limanlar ve lojistik merkezleri
- Maden sahaları ve taş ocakları
- Enerji nakil hatları ve trafo merkezleri
Yasak Bölgeleri Nasıl Öğrenebilirsiniz?
SHGM, drone pilotlarının yasak ve kısıtlı bölgeleri kolayca tespit edebilmesi için çeşitli araçlar sunmaktadır:
- İHA Haritası Mobil Uygulaması
- Tüm Türkiye'deki uçuş yasaklı bölgeleri gösteren resmi uygulama
- Gerçek zamanlı NOTAM (Havacılara Bildirim) bilgileri
- Geçici uçuş kısıtlamaları hakkında bildirimler
-
Uygulama üzerinden izin başvurusu imkanı
-
SHGM Web Sitesi
- https://iha.shgm.gov.tr adresinden erişilebilen harita
- Sürekli güncellenen yasaklı bölge bilgileri
-
Coğrafi veri tabanı indirme imkanı
-
Drone Üreticilerinin Yazılımları
- DJI, Autel, Skydio gibi üreticilerin uygulamalarındaki NFZ (No Fly Zone) haritaları
- Bazı dronlarda bulunan GEO (Geospatial Environment Online) sistemi
Yasak Bölgelerde Uçuş Yapmanın Cezai Yaptırımları
Türkiye'de yasak bölgelerde drone uçurmanın ciddi sonuçları vardır:
İdari Para Cezaları
- Birinci Derece Yasak Bölgeler (Askeri alanlar, havalimanları): 50.000 TL'ye kadar para cezası
- İkinci Derece Yasak Bölgeler (Stratejik tesisler): 30.000 TL'ye kadar para cezası
- Özel İzin Gerektiren Bölgeler (izinsiz uçuş): 20.000 TL'ye kadar para cezası
Diğer Yaptırımlar
- Drone'a geçici veya kalıcı olarak el konulması
- Pilot sertifikasının askıya alınması veya iptali
- Ticari işletme ruhsatının iptali (ticari operasyonlar için)
- Tekerrür halinde cezaların katlanarak artması
Adli Soruşturma ve Kovuşturma
- Ulusal güvenliği tehdit eden durumlarda adli soruşturma
- Casusluk şüphesi oluştuğunda Türk Ceza Kanunu kapsamında kovuşturma
- Kişisel verilerin hukuka aykırı kaydedilmesi suçundan yargılanma ihtimali
- Özel hayatın gizliliğini ihlal suçlaması
Özel Durumlar ve İstisnalar
Bazı durumlarda, normalde yasak olan bölgelerde uçuş yapılabilir:
- Acil Durum ve Afet Yönetimi
- Doğal afet durumlarında arama-kurtarma çalışmalarında
- Yangın söndürme ve izleme operasyonlarında
-
Acil tıbbi yardım faaliyetlerinde
-
Resmi Kurumların Faaliyetleri
- Emniyet güçlerinin operasyonları
- Bilimsel araştırma projelerinde
-
Altyapı inceleme ve denetim çalışmalarında
-
Özel İzinle Yapılan Çekimler
- Film, dizi ve belgesel çekimleri için özel izin
- Resmi kurumlar tarafından verilen özel görevler
- Uluslararası spor organizasyonları
Yurt Dışında Drone Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Türkiye'de yaşayan ve yurt dışına seyahat eden drone pilotları için önemli notlar:
- Farklı Ülkelerdeki Düzenlemeler
- Her ülkenin kendi drone mevzuatı vardır
- Bazı ülkelerde drone getirmek tamamen yasaktır (Fas, Küba vb.)
-
Bazı ülkelerde yerel kayıt zorunluluğu bulunur
-
Gümrük Prosedürleri
- Yurt dışına drone götürürken gümrük beyanı gerekebilir
- Bazı ülkeler drone girişi için ön izin talep edebilir
- Değerli ekipmanlar için geçici ihracat belgesi düşünülmelidir
Drone Pilotları İçin Pratik Tavsiyeler
Yasal sorunlarla karşılaşmamak için şu adımları izleyin:
- Her Uçuştan Önce
- Uçuş bölgesini İHA Haritası'ndan kontrol edin
- Geçici kısıtlamalar için NOTAM bilgilerini inceleyin
-
Hava durumu ve günün saatine göre uçuş koşullarını değerlendirin
-
İzin Prosedürlerinde
- İzin başvurularını en az 7 iş günü öncesinden yapın
- Uçuş amacınızı ve teknik detayları net olarak belirtin
-
İletişim bilgilerinizin güncel olduğundan emin olun
-
Uçuş Sırasında
- Elektronik kimlik sistemini aktif tutun
- Görüş hattınızı koruyun ve drone'unuzu gözden kaybetmeyin
- Onaylanan uçuş planına ve izin koşullarına uyun
Sık Sorulan Sorular
S: Evimin bahçesinde veya balkonumda drone uçurabilir miyim?
C: Yaşadığınız yer havalimanı, askeri tesis gibi yasak bölgelere yakın değilse, kendi özel mülkünüzde 250 gram altı bir drone'u makul yükseklikte (ağaç seviyesinden yüksek olmayacak şekilde) uçurabilirsiniz. Ancak komşularınızın özel hayatına saygı göstermelisiniz.
S: Şehir merkezinde drone ile fotoğraf çekebilir miyim?
C: Şehir merkezleri genellikle "Sarı Bölge" olarak sınıflandırılır ve izin gerektirir. Özellikle 250 gram üzeri dronlar için yerel otoritelerden (valilik, kaymakamlık) izin almanız gerekir. Ayrıca etkinlik varsa, etkinlik organizatöründen de izin alınmalıdır.
S: Drone ile çektiğim fotoğrafları yayınlamak için ayrıca izin gerekir mi?
C: Çekim yapma izniniz varsa, genellikle bu görüntüleri kişisel veya ticari olarak kullanabilirsiniz. Ancak, güvenlik açısından hassas yapıları, kişileri tanınabilir şekilde veya özel mülkleri yakın plandan çekerseniz ek hukuki sorumluluklar doğabilir.
S: İHA-0 kategori (250 gram altı) drone ile de sınırlamalar geçerli midir?
C: Evet, ağırlık sınıfı ne olursa olsun, havalimanı çevresi ve askeri bölgeler gibi birinci derece yasak bölgelerde tüm dronların uçurulması yasaktır. 250 gram altı dronlar için bazı düzenlemeler daha esnek olmakla birlikte, tamamen muaf değillerdir.
Sonuç
Drone teknolojisi bize gökyüzünden muhteşem görüntüler yakalama ve yeni deneyimler yaşama fırsatı sunuyor. Ancak, bu teknolojinin sorumlu kullanımı ve yasal düzenlemelere uyulması, hem kişisel güvenliğimiz hem de toplumsal düzen açısından son derece önemlidir.
Türkiye'de drone kullanımı yasaklanan bölgeleri bilerek, gerekli izinleri alarak ve kurallara uyarak, hem keyifli hem de yasal uçuşlar gerçekleştirebilirsiniz. Unutmayın, drone pilotları olarak gökyüzündeki davranışlarımız, bu teknolojinin geleceğini ve toplum tarafından kabulünü doğrudan etkileyecektir.
Güvenli ve yasal uçuşlar dileriz!
Not: Bu yazıdaki bilgiler 2025 Nisan ayı itibarıyla günceldir. Mevzuat değişiklikleri olabileceğinden, her zaman SHGM'nin resmi kaynaklarından en güncel bilgileri kontrol etmenizi öneririz.